۱۳۸۹ دی ۲۴, جمعه

فرهنگ اشتراک‌گذاری به جای کپی‌کاری

وب فارسی و در حالت کلی‌تر فضای وب و اینترنت ایران پر از محتوای تکراری است. کپی محتوا به دو شکل صورت می‌گیرد: با ذکر منبع و بدون ذکر منبع، ذکر نکردن منبع اصلی بسیار شایعتر است و وضعیت به گونه‌ای است که پیدا کردن منبع اصلی بسیار زمانبر و وقت‌گیر است! متأسفانه در بعضی موارد هم که تعداد آن کم نیست، می‌بینیم که به راحتی آب‌خوردن و با آسودگی خاطر محتوای تولید شده توسط دیگران (اعم از نوشته یا هر چیز دیگری) را به نام خود منتشر می‌کنند که این بسیار تلخ است. کپی با ذکر منبع هم فقط هنگامی خوب است که یا قصد خبررسانی و یا تحلیل و تفسیر یک نوشته را داشته باشید. مثلاً اشکالی ندارد که منابع خبری یک خبرگزاری اطلاعات دیگر خبرگزاری‌ها و وب‌سایت‌ها باشند. ولی قضیه وقتی شکل نادرست به خود پیدا می‌کند که هدف از این کپی‌کاری بالابردن آمار ترافیک خوانندگان و بازدیدکنندگان وب‌سایت یا وبلاگ و همچنین افزایش و ارتقای رتیه آن در موتورهای جستجو (جستجوگرها) باشد. به عبارت خیلی ساده می‌توان آن را «کلیک دزدی» نامید.

می‌توان به جای چنین رفتارهایی از همان ایده «اشتراک‌گذاری محتوا» استفاده کرد. این کار کمک بزرگی به کسانی است که کارشان تولید محتوا است. اگر از نوشته یا محتوای وب‌سایت و وبلاگی خوشتان آمده است، چه بهتر که آن را به اشتراک بگذارید تا خیلی‌های دیگر هم از آن استفاده کنند. قطعاً این کار خیلی بهتر از کپی‌کاری است.

خوشبختانه وب‌سایت‌ها و شبکه‌های اشتراک‌گذاری و نشانه‌گذاری (social bookmarking) یا همان لینکدانی‌ها رشد خوبی در فضای وب فارسی داشته‌اند و به تازگی هم که چند شبکه جدید به این جمع اضافه شده‌اند. رشد چنین شبکه‌هایی رشد وب فارسی و وبلاگستان را به دنبال خواهد داشت. به نوعی هم می‌توانند کمکی در جهت کاهش کپی‌کاری باشند که البته این موضوع هم کاملاً بستگی به نحوه و شیوه عملکرد کاربران چنین وب‌سایت‌هایی دارد. یعنی کاربران این وب‌سایت‌ها و شبکه‌ها می‌توانند خود از افرادی باشند که کپی‌رایت و حقوق مولف را رعایت می‌کنند و این مسئله برایشان اولویت و اهمیت دارد.

اشتراک‌گذاری رشد کیفی و کمی را به دنبال خواهد داشت. چون در این سیستم همه به دنبال محتوای نو و تازه هستند. حالا این محتوا یا تولید شده توسط افراد خواهد بود (رشد تولید محتوا)، یا ترجمه و گرایش به ترجمه و یا جستجو برای پیدا کردن محتوا و مطالبی که تازه، نو و جدید هستند. پس باید کار را شروع کرد.

3 دیدگاه‌ها و نظرات:

ناشناس گفت...

فکر می کنم اگر ذکر منبع انجام بشه دیگه هیچ مشکلی نباشه. این کاریه که همه خبرگزاری ها می کنن. اول خبرشون می نویسن به گزارش ایکس... و بعد کل مطلب رو کپی می کنند.

به بیان دیگه با این عبارت مخالفم:
"مثلاً اشکالی ندارد که منابع خبری یک خبرگزاری اطلاعات دیگر خبرگزاری‌ها و وب‌سایت‌ها باشند. ولی قضیه وقتی شکل نادرست به خود پیدا می‌کند که هدف از این کپی‌کاری بالابردن آمار ترافیک..."

هدف هر چه که باشه، قضیه شکلش درسته! چون منبع ذکر شده. اصلا این جمله یعنی چی؟ شما از کجا می خواهی هدف دیگران رو بفهمی؟ فکرشون رو می خونی؟ نه. پس چه طور می تونی مرزبندی انجام بدی که کدوما خوبن کدوما بد؟ کدوما شکلشون درسته کدوما نه! با عبارت کلیک دزدی هم مخالفم. وقتی کاربر می بینه زیر تمام مطالب سایت نوشته منبع: سایت ایکس... خوب دفعه دیگه مستقیما می ره به سایت ایکس و این تازه می شه تبلیغ برای سایت اصلی. یعنی کاملا بر عکس عبارت دزدی... به سایت اصلی سود می رسه.

اگر می دونید قانون دقیقش چیه (حد کپی چه قدر هست؟ آیا من می تونم همه مطالب یک سایت رو توی یک وبلاگ با ذکر منبع کپی کنم؟ آیا فقط ذکر نام منبع کافیه یا لینک هم لازمه؟) و اگر می دونید توی کشورهایی که کپی رایت دارن دقیقا به چه صورتی عمل می شه... برای ما بنویسید.

ali aghdam گفت...

واقعا که حرف به جای زدی

حالا میدونید یه سری سایت ها هستند که مطالب منو کپی میکنند و رنک بالاتری هم نسبت به وبلاگ من دارن حالا خواننده ها....!!!!!!!

خدنگ گفت...

ببینید ناشناس گرامی، اگر شما یک وب‌سایت خبری داشته باشید، اینکه از منابع دیگر استفاده کنید و نام منبع اصلی را ذکر کنید، یک اصل کاری و بسیار رایج در تمام خبرگزاری‌ها است و اشکالی هم ندارد.
اما یک وبلاگ با یک خبرگزاری بسیار متفاوت است. اگر شما وبلاگی داشته باشید که مرتب مطالب دیگران را از اینجا و آنجا کپی کنید، بدون حتی ذره‌ای تولید محتوا، این نشان می‌دهد که فقط به دنبال جذب ترافیک از این روش هستید. به ویژه هنگامی این کار بدتر است که همین مطالب کپی‌شده را نه با منبع اصلی بلکه با وبلاگ خود در اینجا و آنجا به اشتراک بگذارید. اینجاست که کار شما می‌لنگد.
اگر شما یک خبری را کپی کنید و تفسیر شخصی خود را هم برای آن بنویسید، این کار هم اشکالی ندارد و اتفاقاً خیلی هم خوب است.
بحث بر سر این است که وقتی چنین مطالبی کپی می‌شوند، لطفاً مطلب کپی‌شده را به جای منبع اصلی به شبکه‌های اشتراک‌گذاری ارسال نکنید. وگرنه شما می‌توانید وبلاگی داشته باشید که خبرهای خوب را با ذکر دقیق نام و آدرس لینک اصلی را جمع‌آوری کند.
ذکر آدرس لینک اصلی هم واجب است. یعنی اگر مثلاً همین مطلب این وبلاگ را کپی کنید، باید لینک دایمی آن یا همان permalink را ذکر کنید.
کپی با منبع یک بحث است و کپی بدون منبع بحثی دیگر. کپی با منبع تعاریف و اهداف گوناگونی دارد، کپی بدون منبع یعنی سرقت و دزدی محتوا.